Υπό την αιγίδα της Τριάδας

Η Τριάς, δηλαδή η Αγία Τριάδα, όπως αναφέρουν τα Αρεοπαγιτικά κείμενα, δηλαδή τα εξαιρετικής σπουδαιότητας εκείνα κείμενα για την Εκκλησία μας, που αποδίδονται στον άγ. Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη, και συγκεκριμένα το «Περί θείων ονομάτων», είναι από τα καταλληλότερα ονόματα που μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς για να ονομάσει τον «ανόμαστο» και «απερινόητο» Θεό. «Εις το όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαίρετου Τριάδος» συντάχθηκαν όλα τα Συντάγματα του νέου κράτους, από το Προσωρινό Πολίτευμα της Α Εθνοσυνέλευσης έως το Σύνταγμα του 1975/1986/2001/2008. «Εις δόξαν του δίκιου και μεγάλου Θεού» ξεσηκώθηκε την 3η του Σεπτέμβρη του 1843 ο Στρατηγός Μακρυγιάννης, για να απαιτήσει Σύνταμα από τον απόλυτο μονάρχη Όθωνα.

Η αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας του 1776 αναφέρει επίσης χαρακτηριστικά στην αρχή της: “Θεωρούμε αυτές τις αλήθειες αυτονόητες, ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν δημιουργηθεί ίσοι, και ότι έχουν προικιστεί από τον Δημιουργό με συγκεκριμένα απαράγραπτα Δικαιώματα”. Αλλά και η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η οποία αποτέλεσε το πρόπλασμα του πρώτου Γαλλικού Δημοκρατικού Συντάγματος, και που συντάχθηκε τον Ιούνιο του 1793, τελεί, όπως αναφέρει, «υπό την αιγίδα (=προστασία) του Υπέρτατου Όντος».

Πάνε οι εποχές που ο χώρος της ανανεωτικής Αριστεράς, τότε «Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου», ήταν κόμμα του σκληρού –ρητορικά τουλάχιστον- αντικληρικαλισμού. Το σήμερα μόνο κυβερνητικό κόμμα, ο ΣΥΡΙΖΑ, στα πλαίσια μιας συμβιβαστικής λύσης, πράγματι δεν προώθησε την κατάργηση της αναφοράς στην Αγία Τριάδα, κάτι που, όπως είδαμε και στα παραπάνω, δεν απάδει προς τις ιδεολογικές του αναφορές, οι οποίες είναι κυρίως προς το Γαλλικό Διαφωτισμό και τη Γαλλική Επανάσταση, γέννημα των οποίων κατά κύριο λόγο θεωρεί και την Επανάσταση του ’21 (βλ. «Μήνυμα ΣΥΡΙΖΑ για την Επανάσταση του 1821», 25/03/2018). Ταυτόχρονα, όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ προωθεί άλλες αλλαγές στο Άρθρο 3 του Συντάγματος, στα πλαίσια του αστικού κοσμικισμού, οι οποίες έχουν συμβολική σημασία για τον ίδιο και για τον σκληρό κομματικό πυρήνα του, παρά το ότι αναμένεται να έχουν μικρή ως μηδαμινή πρακτική σημασία, δηλαδή αποτελέσματα στην πράξη και την ευρύτερη νομοθεσία. Ο λόγος για «ουδετερόθρησκο κράτος» συγκεκριμένα είναι μάλλον μια περιττολογία εσωτερικής κατανάλωσης, εφόσον ήδη το Κράτος διαθέτει αυτά τα γνωρίσματα που εννοούνται. Επιπλέον, η διάταξη περί επικρατούσας θρησκείας έχει το νόημα της πλειοψηφικής επικράτησης της Ορθοδοξίας στο σύγχρονο ελληνικό Έθνος, με άλλα λόγια ότι οι περισσότεροι Έλληνες πολίτες είναι βαπτισμένοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί και κατά συνέπεια δε χρήζει αλλαγής.

Παράλληλα, πρέπει να επισημανθεί η αστοχία ενός κατά τα άλλα αξιόλογου και μετριοπαθούς κριτικού κειμένου της Διοικούσας Εκκλησίας σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο άρθρο, αναφορικά προς τον λεγόμενο «θρησκευτικό όρκο». Το κείμενο αυτό αναφέρει: «Η τυχόν επιβολή αποκλειστικά πολιτικού όρκου σε όλους τους κρατικούς αξιωματούχους και δημόσιους λειτουργούς και υπαλλήλους, αντί της δυνατότητας επιλογής μεταξύ πολιτικής ή θρησκευτικής ορκοδοσίας, συνιστά μία μορφή απόλυτης απαγόρευσης εκδήλωσης θρησκευτικών πεποιθήσεων». Εδώ έχουμε πλήρη παραθεώρηση της εκκλησιαστικής παράδοσης και, θα έλεγε κανείς, νίκη του Θεόκλητου Φαρμακίδη επί του Κωνσταντίνου Οικονόμου: ο όρκος δεν είναι εκδήλωση θρησκευτικών πεποιθήσεων, εφόσον πλήρως απαγορεύτηκε ρητά από τον Χριστό, ενώ επισύρει εκκλησιαστικά επιτίμια βάσει των Κανόνων των Συνόδων και κατακεραυνώνεται επανειλημμένα από τους μεγαλύτερους Πατέρες της Εκκλησίας.

Σε όλα αυτά, δεν πρέπει να λησμονήσουμε να αναφέρουμε τον «Σημίτη της Νέας Δημοκρατίας» προεδρεύοντα κ. Μητσοτάκη, ο οποίος αποκάλεσε εμβληματική την αλλαγή του άρ. 16 υπέρ της ...ίδρυσης ιδιωτικών Πανεπιστημίων. Αλλά περί αυτού άλλη φορά, συν Θεώ, αναλυτικότερα...